* Novo castro en Becerreá

Aínda que é coñecido polos veciños da zona e na cartografía figura o topónimo O Pico do Castro, sorprendeunos comprobar que este importante asentamento figure sen catalogar.

 

O Pico do Castro sitúase a 632 metros de altitude, entre os ríos Navia e Narón, facendo de límite entre A Agüeira, Cruzul e Ouselle, parroquias do concello de Becerreá.

De forma ovalada, ten unhas medidas aproximadas de 200 x 120 metros o que o converte no de maiores dimensións do concello. Debido á repoboación forestal dos anos setenta do pasado século perdeu a muralla que o protexía polo norte, pero apreciándose claramente no resto do seu perímetro. Ademais de pola muralla que pechaba o recinto principal, estaba defendido por un foxo duns catro metros de ancho que precedía a outra muralla. O pronunciado desnivel do terreo actuaba como defensa natural.

 

A parte norte do recinto foi parcialmente afectado polo movemento de terras para a instalación do tendido eléctrico de alta tensión. Foi eiquí onde, en superficie, atopamos varios anacos cerámicos de clara filiación castrexa, entre outros o de tres asas de posibles útiles domésticos.

 

Con este do Pico do Castro, son 30 castros os documentados ata o de agora no concello de Becerreá, tres localizados polo Colectivo Patrimonio dos Ancares. O estado xeral dos castros do concello é bastantes deficiente (tres foron totalmente destruídos por canteiras) se ben hai media ducia cuxo estado de conservación é bo ou moi bo.

Segundo a lenda, estivo habitado polos mouros que se defendían dos atacantes tirándolles pedras dende o cume.

Xa llo comunicamos a Patrimonio da Xunta de Galicia para que procedan á súa catalogación.

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/becerrea/2019/01/15/piden-catalogacion-castro-becerrea/00031547549750553472966.htm

* Castro de Santa María, a un paso do BIC

A mediados do pasado mes de outubro de 2018, o Colectivo Patrimonio dos Ancares e a Anpa do CPI de Cervantes presentamos conxuntamente ante a Dirección Xeral do Patrimonio Cultural a solicitude como BIC do castro de Santa María, en Cervantes.

  

A raíz da solicitude, a Dirección Xeral promoveu a redacción dunha memoria técnica que recibiu o informe favorable dos seus arqueólogos, ademais de solicitar outros informes aos órganos asesores e consultivos en materia de patrimonio cultural (Comisión Territorial de Lugo, Consello da Cultura Galega e Real Academia de Belas Artes) que se pronunciaron favorables á declaración. 

Pois ben, no DOG do día 20 de decembro de 2018 publícase a resolución da Dirección Xeral do Patrimonio Cultural pola que se incoa o procedemento para declarar BIC, coa categoría de zona arqueolóxica, o castro de Santa María de Cervantes, ordenando que xa se anote esta incoación de forma preventiva no Rexistro de Bens de Interese Cultural de Galicia e que se comunique ao Rexistro de Bens de Interese Cultural da Administración do Estado, e se aplique de forma inmediata a máxima protección do sitio arqueolóxico. 

Agora, antes da declaración definitiva, ábrese o prazo legal dun mes para facer, se se estima conveniente, as alegacións que se consideren.

O castro de Santa María é de grande interese dende o punto de vista científico xa que pode achegar moitos datos sobre a investigación no período de transición das culturas prerromanas ao mundo romano nunha zona, ata o de agora virxe, que podería servir de contraste e complemento a outros estudos realizados en zonas mineiras. Esta declaración vai a supoñer un importantísimo avance no seu estudo, ademais de se converter nun referente patrimonial de primeira orde. Dos preto de 1.300 castros existentes na provincia de Lugo, 140 na comarca dos Ancares, só teñen a consideración de BIC os castros de Fazouro (Foz) e o de Viladonga (Castro de Rei).

Antes de coñecer esta boa nova, o Colectivo Patrimonio dos Ancares e a Anpa do CPI de Cervantes, coa colaboración da Deputación Provincial de Lugo, xa tiñamos programadas para o próximo mes de maio unhas xornadas adicadas a este importantísimo ben arqueolóxico. Si xa estabamos animados, esta declaración dános azos para acometer as xornadas, se cabe, con máis ilusión.

https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2018/20181220/AnuncioG0535-101218-0002_gl.html

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/2018/12/20/castro-santa-maria-sera-bic/00031545323471291529264.htm

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/2018/12/20/castro-perfecto-explotar-oro/00031545337700120366649.htm

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/2018/12/20/gran-noticia-os-ancares/00031545337819671210364.htm

 

https://www.elprogreso.es/articulo/comarcas/xunta-inicia-tramites-declarar-bic-castro-santa-maria/201812211259041350640.html

* Os castros dos Ancares dende o ceo

Nesta entrada achegamos tres perspectivas dos castros* da comarca dos Ancares (proximamente, tamén en 3D). En primeiro lugar como eran cando o voo americano dos anos 1956-57. En segundo, como os podemos ver hoxe en día. E por último, despois de "eliminada" a maleza, o seu relevo.

Ao longo dos séculos, os asentamentos sufriron un profundo cambio debido, principalmente, á acción humana (labores agrícolas e forestais, canteiras, cortalumes, apertura de pistas e estradas, construcións de igrexas e capelas, etc.) polo que en moitos apenas se distingue a forma ou, simplemente, desapareceron na súa totalidade. Se comparamos as fotos do voo americano coas actuais, veremos que a acción antrópica sobre os xacementos aumentou de forma considerable.  

Dentro de cada concello achegamos os castros seguindo a orde alfabética das parroquias onde se atopan.

* Non incluímos tres castros, dous porque aínda non os visitamos e o outro porque só temos o topónimo como referencia.

CONCELLO DE BARALLA

CASTRO DE PONTÓN OU DE MÉNDEZ (ARANZA)

CASTRO DE QUINTELA (ARROXO)

 

CASTRO DA CARBALLEIRA (BARALLA)

 

CASTRO DE BERSELOS (BERSELOS)

 

CASTRO DAS CROAS (GUNDIÁN-CONSTANTÍN)

CASTRO DA CROA (TRASPENA-COVAS)

 

CASTRO DE VILASANTÁN (VILASANTÁN-COVAS)

 

CASTRO DA CALVELA (A CALVELA-FERREIROS)

 

OS CASTROS (FERREIROS)

 

CASTRO DE CRESCÓN (LEBRUXO)

CASTRO DA IGREXA (LEBRUXO). Sobre o castro construíuse a igrexa e o cemiterio.

CASTRO DE XESTEDA (LEBRUXO)

CASTRO DE LEXO (O CASTRO DE LEXO-LEXO)

CASTRO DA CASA DO CASTRO (PACIOS)

CASTRO DA CHOUSA DO RAIMUNDO (PACIOS)

CASTRO DE MAZAÍLLE (PACIOS)

CASTRO DE PEDRAFITA (PEDRAFITA DE CAMPORREDONDO)

CASTRO DE VILACHÁ (VILACHÁ-PEDRAFITA DE CAMPORREDONDO)

CASTRO DE CARBALLEDO (CARBALLEDO-PENARRUBIA)

CASTRO DE CASTROLANZÁN (CASTROLANZÁN-PENARRUBIA)

CASTRO DE PENARRUBIA (PENARRUBIA)

CASTRO DA CORTIÑA DA IGREXA (PEREIRA). Sobre o castro levantouse a igrexa e o cemiterio.

CASTRO DE POL (POL)

CASTRO DE BASILLE (POUSADA)

CASTRO DA CROA (POUSADA)

CASTRO DE POUSADA (POUSADA). Sobre o asentamento levantouse a igrexa e o cemiterio.

CASTRO DE RECESENDE (RECESENDE)

O CASTRO (A CONDOMIÑA-SAN MARTÍN DE NEIRA DE REI)

CASTRO DE SAN MIGUEL (SAN MIGUEL DE NEIRA DE REI). Sobre o castro construíuse a igresa, o cemiterio e outras edificacións.

O CASTRILLÓN (SIXIREI). Destruído por unha canteira.

CASTRO DE SIXIREI (SIXIREI)

CASTRO DAS CROAS (SOBRADO DO PICATO)

CASTRO DE SOBRADO (SOBRADO DO PICATO). Sobre o castro construíronse varias casas da aldea.

CASTRO DAS CROAS (VALE). Sobre o castro levantouse a igrexa, o cemiterio e outras edificacións.

CASTRO DE VILAMEIXE (VILAMEIXE-VALE)

 
CASTRO DO REGENGO (O REGUENGO-VILACHAMBRE)

CASTRO DE VILACHAMBRE (VILACHAMBRE)

CASTRO DE SANTA MARTA (VILARTELÍN)

CONCELLO DE BECERREÁ

CASTRO DE BECERREÁ. Case destruído por unha canteira.

CASTRO DE SAA (SAA-CADOALLA). Destruído por unha canteira.

CASTRO DE TODÓN DE ABAIXO (CASCALLÁ)

CASTRO DE VILAR DE OUSÓN (VILAR DE OUSÓN-CRUZUL)

CASTRO DE FERREIROS DE VALBOA 1. Sobre o castro fixeron un campo de fútbol.

  
CASTRO DE FERREIROS DE VALBOA 2

CASTRO DE FONTES (FONTES-FURCO)

CASTRO DA SERRA OU DO CASAR (FURCO)

CASTRO DA TORRE (FURCO). Destruído por unha canteira.

CASTRO DE GUILFREI (GUILFREI)

CASTRO DA GOLADA (LIBER)

CASTRO DA COROA (OUSELLE)

CASTRO DA MONTAÑA DA AGRA (MONTAÑA DA AGRA-OUSELLE)

CASTRO DE VILAR DE FRADES (VILAR DE FRADES-OUSELLE)

CASTRO DE CASTELMARÍA (QUINTÁ DE CANCELADA). Sobre o castro edificaron unha capela.

  

CASTRO DE QUINTÁ (QUINTÁ DE CANCELADA). Sobre o castro construíron a igrexa e o cemiterio.

CASTRO DE DONÍN (DONÍN-SEVANE)

CASTRO DE SEVANE (SEVANE)

CASTRO DE EIXIBRÓN OU DA CROA (EIXIBRÓN-TORTES)

CASTRO DO CASTRILLÓN (PUMARÍN DE RIBA-VEIGA)

CASTRO DE CANTIZ (CANTIZ-VILACHÁ)

CASTRO DE MONEL (MONEL-VILACHÁ)

CASTRO DE VILAR DE CANCELADA (VILAR-VILACHÁ)

CASTRO DE CASARES (CASARES-VILAIZ)

CASTRO DE VILAMANE (VILAMANE)

CASTRO DE VILOUTA (VILOUTA DE ABAIXO-VILOUTA)

CONCELLO DE CERVANTES

O CASTRILLÓN (CASTELO)

CASTRO DE SANTA MARÍA (O CASTRO). Sobre o castro construíuse a igrexa, o cemiterio e a casa reitoral. É o único da comarca escavado e estudado parcialmente.

CASTRO DOS SUCHAVOS OU DA BORRUGA (O CASTRO)

CASTRO DE CELA (CEREIXEDO)

CASTRO DA COROA DO COTO (A VEIGA DO SEIXO-CEREIXEDO)

CASTRO DE CORNEANTES (CORNEANTES-DONÍS)

CASTRO DO TESO DO CASTRO (O CHAO-DORNA)

CASTRO DE DRADA (A RIBEIRA)

CASTRO DA COROA DO CASTRO (VALGOS-A RIBEIRA)

CASTRO DA BARCIA (SAN TOMÉ DE CANCELADA)

OS CASTROS (DUMIA-SAN TOMÉ DE CANCELADA)

O TESO DA VELLA OU PENA DOS MOUROS (SAN TOMÉ DE CANCELADA)

CASTRO DO CHAO DO MUÍÑO (RIAMONTE-VILARELLO)

CASTRO DE SANTA CATARINA OU DA PENA TALLADA (O FABAL-VILASANTE)

CONCELLO DE NAVIA DE SUARNA

CASTRO DE MERA (MERA-BARCIA)

 

CASTRO DOS VILARES (OS VILARES-BARCIA)

CASTRO DE CABANELA (CABANELA)

  

CASTRO DO CANTÓN (CABANELA)

 

CASTRO DO CHAO DO CASTRO (BUSTO-CABANELA)

CASTRO DE FOLGUEIRAS (FOLGUEIRAS)

CASTRO DO COEDO DA LAGÚA (MOSTEIRO)

CASTRO DE SINADA (SINADA-MOSTEIRO)

CASTRO DE LARXENTES (LARXENTES-MUÑÍS)

CASTRO DO TABILLÓN OU DO CHAO DO CASTRO (O TABILLÓN-MUÑÍS)

 

CASTRO DE VILARANTÓN (VILARANTÓN-MUÑÍS)

CASTRO DE PENAMIL (PENAMIL). Sobre o castro construíuse a igrexa e outras edificacións.

CASTRO DO TESO DO CASTRO (PIN)

CASTRO DE MEIXAMO (MEIXAMO-QUEIZÁN)

CASTRO DE LIÑARES OU DA COROLA DO CASTRO (LIÑARES-QUEIZÁN)

CASTRO DE AIGAS (AIGAS-RAO)

CASTRO DO CHAO DA MEDA (MEDA-RAO)

CASTRO DE PREBELLO (PREBELLO-RAO)

CASTRO DO CHAO DO CASTRO OU CARAMELÓN (A RIBEIRA)

CASTRO DE SANTA MARIÑA (SANTA MARIÑA-RIBÓN). Sobre o asentamento construíuse a casa reitoral.

CASTRO DO PENEDO DO CASTRO (CANTORCIA-RIBÓN)

CASTRO DAS CASAS DO RÍO (AS CASAS DO RÍO-SON)

CASTRO DE VILELA OU TESO DO CASTRO (SON)

CASTRO DE ACEVEDO OU OS CASTROS (ACEVEDO-VILARPANDÍN)

CASTRO DE VIRIGO (VILARPANDÍN)

CONCELLO DAS NOGAIS

OS CASTROS (CASTELO-NOCEDA). Sobre o asentamento contruíuse unha capela e o cemiterio.

 

 

CASTRO DA CONCA (NOCEDA)

 

CASTRO DE CABANAS OU CHOUSA DO CASTRO (CABANAS-NULLÁN)

 

 

CASTRO DA COROA (NULLÁN)

 

CASTRO DE SINLLÁN OU DA MEDORRA (SINLLÁN-NULLÁN)

 

 

CASTRO DE QUINTÁ (QUINTÁ)

 

 

CASTRO DA CROA (VILABOL-QUINTÁ)

 

 

CASTRO DO MONTE DO CASTRO (TORÉS)

 

 

CASTRO DE VILAESTEVA (VILAESTEVA)

 

 

 

CONCELLO DE PEDRAFITA DO CEBREIRO

CASTRO DA TORRE (LOUSADA)

CASTRO DE CERRACÍN (ENTRE SANTALLA E OS CASARES)

CASTRO DA PENA OU CHAN DO CASTRO (SANTALLA-LOUSADA)

CASTRO DE VILELA (LIMÍTROFE CO CONCELLO DE FOLGOSO DO COUREL)

CASTRO DE LOUZARELA (LOUZARELA). Desaparecido, sobre o asentamento construíronse distintas edificacións.

CASTRO DO PICO DA ESCRITA OU TRALOCASTRO (PACIOS)

CASTRO DO PAREDÓN OU DA PENA DAS ABELLAS (RIOCEREIXA)

CASTRO DE TORRES OU DE SAN PEDRO (RIOCEREIXA)

Por Groizard
Colectivo Patrimonio dos Ancares